Een economie ten dienste van de mens, en niet van het kapitaal. Dat is al 175 jaar de kern van het coöperatieve model.
De definitie:
“Een coöperatie is een autonome organisatie van personen die zich vrijwillig verenigen om hun gemeenschappelijke economische, sociale en culturele behoeften en ambities te behartigen door middel van een onderneming waarvan ze samen eigenaar zijn en die ze democratisch controleren.”
De waarden
De fundamentele waarden van de coöperatie zijn zelfredzaamheid en persoonlijke en wederzijdse verantwoordelijkheid, democratie, gelijkheid, billijkheid en solidariteit. In de geest van wat de oprichters voor ogen hadden, volgen de leden van coöperaties een ethiek die is gebaseerd op eerlijkheid, transparantie, maatschappelijke verantwoordelijkheid en autonomie.
Wat zijn de kenmerken van een coöperatieve onderneming?
Het streefdoel van het coöperatieve project (dienstverlening aan de leden of aan de gemeenschap in plaats van een winst als doel) is een alternatief te bieden voor de kapitalistische onderneming. Die staat, zoals de naam het zegt, ten dienste van het kapitaal dat de oprichting ervan mogelijk heeft gemaakt, met als doel winst te genereren om dat kapitaal (en uiteindelijk de houders ervan) optimaal te vergoeden.
De oprichters van een coöperatie hebben een heel ander doel voor ogen. Zij hebben gemeenschappelijke behoeften of ambities (bv. behoefte aan voedingsmiddelen van een zekere kwaliteit, aan een dienstverlener om hun landbouwproduct te verwerken of op de markt te brengen …) en richten samen een onderneming op om die behoeften of ambities te behartigen.
In die context is het kapitaal dat nodig is voor de werking van de onderneming maar een middel, en geen doel. De vennoten hebben een tweeledige rol: ze zijn zowel eigenaar als gebruiker van de onderneming (de “klanten” of “werknemers”, afhankelijk van het soort coöperatie). Die dubbele hoedanigheid vormt de grondslag van coöperaties.
Om te zorgen dat ze blijven werken volgens de nagestreefde dienstverlening, volgen ze een aantal regels die hen ertoe brengen hier niet van af te wijken: de zeven coöperatieve principes.