Eind 2021 lanceerde de Europese Commissie een ambitieus actieplan voor de sociale economie. Niet alleen werd bevestigd dat coöperaties conceptueel deel uitmaken van de grote sociale economiefamilie. Ook bevat het rapport tal van aanbevelingen die de lidstaten ertoe zou moeten aanzetten om een beleid ten gunste van coöperaties te ontwikkelen. Vandaag in 2024 willen we via een update een licht werpen op de gerealiseerde actiepunten en de volgende stappen in het actieplan.
Vorig jaar werd het actieplan verder geconcretiseerd via een aantal maatregelen over verschillende beleidsthema’s voor lidstaten heen. Lidstaten moeten:
- Een arbeidsmarktbeleid ontwikkelen die:
- Sociaal ondernemerschap bevordert;
- Werknemers in sociale ondernemingen ondersteunt;
- Billijke arbeidsvoorwaarden waarborgt via dialoog en collectieve onderhandelingen.
- De betekenis van sociale economie voor sociale inschakeling erkennen.
- De toegang tot publieke en particuliere financiering te verbeteren.
- De toegang tot marktkansen en overheidsopdrachten mogelijk maken.
- De mogelijkheden die staatssteunregels bieden, benutten om de sociale economie te ondersteunen.
- Ervoor zorgen dat belastingstelsels de sociale economie ondersteunen
- De sociale economie en de resultaten ervan sterker in de kijker zetten.
De Commissie adviseert bovendien om optimaal gebruik te maken van de bestaande EU-financiering zoals bijvoorbeeld ESF.
De Social Economy Gateway
Eén van de kernactiepunten van het Europees Sociaal Actieplan 2021 was de lancering van de EU-poort voor de sociale economie. Deze EU-poort of ‘Social Economy Gateway’ werd ondertussen gerealiseerd. Dit is een centrale website die als instrument voor capaciteitsopbouw alle informatie voor sociale economiebedrijven bundelt. Het biedt organisaties van de sociale economie informatie over EU-financiering, opleidingen, evenementen, en aanvullende hulpmiddelen.
U wil meer weten over EU-financiering? Neem hier zeker een kijkje. Ook het EU Funding & Tenders Portal werd vernieuwd en aangepast.
Volgende stappen
Het is nu aan de lidstaten om het voorstel van de Commissie voor een aanbeveling van de Raad te bespreken. De Raad kan het voorstel dan al dan niet aannemen.
Als het voorstel wordt aangenomen, rusten er een aantal verwachtingen en verplichtingen op de lidstaten.
- Binnen de 18 maanden zouden lidstaten hun strategieën voor de sociale economie moeten goedkeuren of updaten.
- Het wordt aanbevolen om ‘ambassadeurs van de sociale economie’ in het leven te roepen. Deze lokale en/of regionale contactpunten zouden fungeren als centraal aanspreekpunt voor steun aan de sociale economie.
- Lidstaten worden ook verwacht om ‘coördinaten voor de sociale economie’ aan te wijzen in nationale instellingen. Zij moeten voor samenhang in het beleid zorgen.
Werd de term “sociale economie” “en bijgevolg ook de steunmaatregelen in Vlaanderen de laatste tien jaar sterk vernauwd tot “inschakelingseconomie”, dan schaarde de Vlaamse minister van sociale economie, Jo Brouns zich toch achter de “Liège Roadmap for Social Economy in the European Union”, opgesteld naar aanleiding van de Conferentie van Europese Ministers verantwoordelijk voor sociale economie op 12 februari laatsleden in Luik.
Dat is goed nieuws natuurlijk. Al had een kniesoor deze intenties liever aan het begin dan aan het einde van de legislatuur gezien.
