De afgelopen twintig jaar heeft de opkomst van ondernemingen die sociale en ecologische doelstellingen in hun bedrijfsmodellen integreren geleid tot de opkomst van zogenaamde "missiegedreven ondernemingen" zoals B Corps, ISO 26 000 gecertificeerde bedrijven en “l’entreprise à mission" in Frankrijk. Volgens Jacques Debry, gedelegeerd bestuurder van Febecoop, nodigt deze trend de coöperaties uit tot enige reflectie. Daarom zette hij zijn schouders onder het Symposium dat Cooperatives Europe op 23 mei, ter gelegenheid van de statutaire jaarvergadering in Brussel, organiseert. Wij vroegen hem om tekst en uitleg.
“Er doen zich op het vlak van zogenaamd “missie gedreven ondernemerschap” heel wat interessante evoluties voor. Koploper is Frankrijk. Daar heeft de zogenaamde PACTE-wet van 22 mei 2019 het statuut van “onderneming met een missie” ingevoerd, waardoor een bedrijf zijn strategie kan vormgeven aan de hand van verschillende sociale en ecologische doelstellingen die het in het kader van zijn activiteit wil nastreven. Om het statuut van onderneming met een missie te verkrijgen, moet een bedrijf haar bestaansreden statutair vastleggen, sociale en ecologische doelstellingen definiëren en de voorwaarden bepalen voor het opvolgen van de uitvoering van de missie (missiecomité voor bedrijven met meer dan 50 werknemers) en een regelmatige audit laten uitvoeren door een onafhankelijke organisatie. Niet-naleving kan leiden tot intrekking van de hoedanigheid van onderneming met een missie.”, legt Jacques Debry uit.
Zou de Belgische samenleving en meer bepaald de coöperaties ook gebaat zijn met een soortgelijk wettelijk statuut?
“Voor een coöperatie maken het beantwoorden aan maatschappelijke behoeften en het bevorderen van solidariteit deel uit van haar DNA: de maatschappelijke doelstellingen primeren op de toewijzing van winst aan het kapitaal, aldus Jacques Debry. In het model van de “onderneming met een missie blijft “winst voor de aandeelhouder genereren” de belangrijkste doelstelling. Het gevaar dat de doelstelling om winst te genereren voor de investeerder altijd de bovenhand haalt op de sociale en ecologische verbintenissen is reëel. Febecoop blijft dus resoluut opkomen voor de coöperatieve vennootschap”.
Als het statuut van coöperatieve vennootschap dan toch de beste garantie is dat een onderneming ethische principes respecteert, waarom dan een symposium over het thema “ondernemingen met een missie” organiseren?
“Elke positieve invloed van een onderneming op de samenleving kunnen we alleen maar toejuichen. Wellicht kunnen de betere missie gedreven ondernemingen andere ondernemingen inspireren om hun voorbeeld te volgen. Coöperaties en missie gedreven ondernemingen kunnen bovendien veel van elkaar leren. Een dialoog tussen beide en het uitwisselen van ervaringen is dus zonder meer nuttig, zo niet noodzakelijk”, besluit Jacques Debry.
