Eind vorig jaar brachten ze tassen uit die gemaakt waren uit banners van de Van Eyck-tentoonstelling in Gent. Intussen staan er weer andere projecten op stapel bij vzw Volmaakt, maar het opzet blijft hetzelfde: designers en maatwerkbedrijven samenbrengen om innovatieve en circulaire producten te maken. Op het laatste nippertje werden ze toch geen coöperatie. Voorlopig …
Valerie Bervoet, al 15 jaar zelfstandig designer, werkte voor het eerst samen met een maatwerkbedrijf (de vroegere beschutte of sociale werkplaatsen) toen ze voor Oxfam de nieuwe winkelinrichting ontwierp en liet maken bij maatwerkbedrijf Labeur. Ze kreeg de smaak te pakken en zette in 2016 mee haar schouders onder een project van de stad Gent. De dienst Werk zocht namelijk innovatief en interessant werk voor maatwerkbedrijven en hun werknemers, mensen met een beperking of met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Uit dat project kwam eind 2018 een eerste collectie met uiteenlopende designvoorwerpen zoals een tafellamp (foto), een krukje of een armband. Die ontstonden stuk voor stuk uit de samenwerking tussen een lokale ontwerper en een maatwerkbedrijf. “Het project liep ten einde, maar het had nog zo veel potentieel”, zegt Valerie. Dat vond ook Ron Hermans, toen nog directeur van Labeur, en ook hij waagde de sprong: samen richtten ze Volmaakt op.
Het beste van twee werelden
Het duo heeft een heel goed zicht op wat er bij maatwerkbedrijven reilt en zeilt én op wat er in de designwereld leeft. Valerie: “Er worden al heel veel mooie dingen gemaakt in maatwerkbedrijven, maar de link naar de consument ontbreekt soms. Die zorg willen we bij de maatwerkbedrijven wegnemen, door te kijken wat de markt kan boeien.”
Die koppeling met de markt maken ze op verschillende manieren. “Wanneer we een vraag krijgen om iets te realiseren rond een bepaald thema, zoeken we een maatwerkbedrijf dat dit kan produceren.” Dat was het geval bij de Van Eyck-tassen uit bannerstof (zie video). Stad Gent stelde 200 banners ter beschikking, Volmaakt ging op zoek naar een maatwerkbedrijf met ervaring in textiel en met een groot naaiatelier. Ze kwamen uit bij De Kemphaan en koppelden hen aan Liesbeth Verhelst, een ontwerpster met een tassenlijn. Zo kwam er voor Gent toch nog iets moois uit wat het Van Eyck-jaar had moeten worden.
De vraag kan ook komen van designers die spontaan naar Volmaakt stappen. “Wij bekijken dan of er een maatwerkbedrijf is dat hun ontwerp kan produceren.” Dat sommige ontwerpen in het Gentse Designmuseum komen te staan, vergroot de aantrekkingskracht. Of ze vertrekken vanuit wat een maatwerkbedrijf al te bieden heeft. “In onze tweede collectie zitten er verlichtingselementen die gemaakt zijn door Weerwerk in Gent. Zij deden al assemblage van elektriciteitskasten en startten ook een verlichtingslijn waarmee ze nu ook andere opdrachten voor verlichtingsbedrijven doen.”
Toch geen coöperatie
Door de intense samenwerking met al die verschillende partijen tijdens het eerste project, groeide al snel het idee dat ze verder moesten gaan als een coöperatie. “Daarom hebben we ook beslist om Febecoop te betrekken en te vragen om ons te begeleiden.” Ook voor ervaren ondernemers als Ron en Valerie bleek dat geen overbodige luxe. “Via de begeleidende sessies en door ons business plan verder vorm te geven, door na te denken over je klanten en doelgroepen … wordt het meer en meer duidelijk wat je wil doen en hoe.” Toen bleek ook dat het draagvlak voor een coöperatie, ondanks de ondersteuning van Stad Gent, bij de maatwerkbedrijven niet groot genoeg was.
‘Schrijf op en zie niet om’
Bijgevolg kozen ze ervoor om als vzw verder te gaan. “We zijn dan verder begeleid door Febecoop om de vzw op te starten en om statuten uit te schrijven”, zegt Valerie. Die structuur laat hen toe om nog meer projecten op poten te zetten en ervaring op te doen. “Over een jaar zullen we nog beter aanvoelen waar de behoeftes liggen en dan kunnen we onze juridische vorm herbekijken.”
Een initiatief opstarten is een leerproces. Valerie’s voornaamste les laat zich samenvatten als ‘Schrijf op en zie niet om. “Ik ben blij dat we die sessies gehad hebben, want je hebt altijd wel een bepaald idee in je hoofd, maar het is erg belangrijk om het op te schrijven. Daar komen namelijk andere richtingen en ideeën uit voort. Je bent verplicht om erover na te denken en om knopen door te hakken. Dat geeft gemoedsrust, je kan de alternatieve keuzes achter je laten en er volop voor gaan om je missie te volbrengen”, besluit Valerie.
Meer weten over dit nieuwe sociale designplatform? Ga naar www.volmaakt.be.
